مهارت تغذیه، اشتها و رفتار تغذیه نوزادان و کودکان خردسال و تأثیر آنها بر رشد
تغذیه، مانند دیگر مهارت های حسی-حرکتی، یک مهارت تکاملی است که در دو سال اول زندگی به تکامل می رسد. تغذیه یک فرایند حسی-حرکتی بسیار پیچیده بوده که با دو عامل تکامل عصبی و یادگیری تجربی در ارتباط می باشد.
25 مرداد 1400
هنگامی که مهارت های تغذیه در کودک به خوبی شکل گرفته است، زمان وعده های غذایی، زمانی دلپذیر است که منجر به دریافت مواد مغذی کافی و رشد خوب می شود. تمایل به غذا، خوردن و آشامیدن با ریتم خوب، امتحان طعم غذای جدید و ابراز رضایت در پایان تغذیه، همگی از رفتارهای تغذیه ای خوب محسوب می شوند. این رفتارهای تغذیه ای و تعاملات مثبت باعث احساس اعتماد به نفس در کودک شده و تداوم پذیرش غذا و رفتارهای تغذیه مستقل را تقویت می کند. برعکس موارد ذکر شده، هنگامی که مهارت های تغذیه ای کودک مختل می شود، رفتارهای تغذیه ای مشکل ساز مانند عدم نشان دادن گرسنگی، خوردن بیش از حد آهسته و آوردن غذا به دهان در کودک بروز می کند. در این شرایط تلاش مادران برای افزایش مصرف مواد مغذی توسط کودک با تغذیه مکرر یا طولانی مدت، منجر به تجربه تغذیه ای استرس زا برای هر دو طرف می شود.
مشکلات تغذیه ای یکی از شایع ترین اختلالات رشدی در نوزادان و کودکان خردسال است که اغلب منجر به رشد ضعیف می شود. اگرچه تخمین زده می شود که 25 تا 50 درصد از کودکان مشکلات تغذیه ای گذرا را حداکثر به مدت دو سال تجربه می کنند، اما اکثر مشکلات تغذیه تا پایان دوران کودکی برطرف می شود. همچنین مشخص شده است که 3 تا 10 درصد از کودکان با اشکال شدیدتری از مشکلات تغذیه ای مواجه شده و در معرض اختلال رشد، بیماری های مزمن و مشکلات رشد قرار می گیرند.
وقتی مشکلات تغذیه ای در نوزاد و کودک ظاهر می گردد، مادر در معرض انتقادات پنهان یا آشکار خانواده قرار گرفته، که اغلب منجر به شک و تردید درونی در مورد توانایی خود در پرورش نوزاد و کودک می شود. تعدادی از تحقیقات نشان داده اند که کودکان زیر 3 تا 4 سال عمدتا در پاسخ به اشتها یا گرسنگی غذا می خورند، در حالی که غذا خوردن کودکان بزرگتر تحت تأثیر انواع عوامل محیطی و عوامل اجتماعی است.
نتیجه گیری:
بر اساس مطالعات انجام شده رفتارهای تغذیه ای یک مهارت تکاملی است که با گذشت زمان تکمیل می شود و به نشانه های گرسنگی (عوامل درونی) و یادگیری تجربی (عوامل بیرونی) وابسته است. رفتارهای تغذیه ای تا دو سالگی به خوبی تثبیت شده و به عوامل درونی بیشتر بستگی دارد. این رفتارهای تغذیه ای در 4-5 سالگی از کنترل عوامل درونی به خارج (کنترل خانواده، مدرسه و جامعه) تغییر می کند. بنابراین، اگرچه در ابتدا رفتارهای تغذیه ای مشکل ساز، واکنش هایی به نشانه های درونی است، اما این رفتارها می تواند با افزایش سن به نشانه های بیرونی و نشانه های اجتماعی منوط شود.
مراجع:
- Ramsay M. Feeding skill, appetite and feeding behaviours of infants and young children and their impact on growth and psychosocial development. Encyclopedia on Early Childhood Development. 2004:1-9.
